Het gebeurde op een regenachtige ochtend in november 2017. Zion, toen 17, reed met zijn bromfiets naar school toen hij plots moest uitwijken. Een wagen uit de andere richting reed hem aan en hij belandde op zijn rug op het asfalt. 'Ik kon mijn benen niet meer bewegen en ik besefte eigenlijk meteen dat ik verlamd was. Dan en daar maakte ik de klik: het is nu gebeurd, ik moet mij erbij neerleggen', vertelt Zion. Al op de spoedafdeling, na de eerste scans, kregen zijn ouders Toni en Marjan het harde nieuws dat hun zoon nooit meer zou kunnen lopen. 'Spoedarts dr. Philip Verdonck kwam het aan ons en daarna ook aan Zion vertellen. Het is goed dat er op zo'n moment een maatschappelijk werker bij is, maar wij voelden ons sterk genoeg om dit zelf te dragen. We besloten vanaf het begin om er het beste van te maken', blikt Marjan terug.
Nog diezelfde dag onderging Zion een lange operatie aan zijn wervelkolom. Marjan: 'De eerste week had hij enorm veel pijn. Hij bleek namelijk ongevoelig voor morfine, een familiale afwijking. Op de duur wilden de artsen hem in een kunstmatige coma brengen. Maar toen vond het pijncentrum alsnog een geschikte pijnstiller: een middel dat alleen nog maar in studieverband werd gebruikt.'
Geen tijd te verliezen
Van de twee weken op intensieve zorg weet Zion nog weinig. Behalve dat hij zich toen al probeerde op te trekken in bed. 'Veel te vroeg volgens de verpleegkundigen, maar neurochirurg dr. Bart Feyen verzekerde ons dat het mocht', zegt Zion. Eens op een gewone kamer kon het niet snel genoeg gaan voor hem. 'Hij is een klimmer, dus zijn bovenlichaam is best sterk', lacht Marjan. 'Binnen de kortste keren raakte hij zelf van zijn bed in de stoel. De vervolgoperatie om zijn wervelkolom te reconstrueren, die normaal na een zestal maanden plaatsvindt, is bij hem al na een vijftal weken gebeurd. Anders zou de voorlopige constructie het niet houden volgens de chirurg.'
Met die rugpijn zal ik misschien moeten leren leven
In afwachting van die ingreep ging de dagelijkse revalidatie met ergo- en kinesitherapie van start. 'We hebben toen vooral op kracht getraind', herinnert Zion zich. Hoewel hij veel bezoek kreeg, woog de verveling al snel door. 'Op mijn kamer kwamen de muren op mij af. Gelukkig was er de ziekenhuisschool. En 's nachts praatte ik soms wel een half uur met de nachtverpleegkundige.' Begin januari verhuisde hij naar de jongerenafdeling van revalidatieziekenhuis Revarte. Het was hard werken, maar hij maakte er veel vooruitgang én vrienden voor het leven. Zion: 'Ik dacht dat ik nog amper iets zelf zou kunnen, maar daar leerde ik mezelf wassen en aankleden.'
'De dag van mijn leven'
Intussen is Zion terug thuis en gaat hij weer naar school. 'Mijn plan om onderhoudstechnicus te worden, heb ik moeten opgeven. Maar ik ga me toeleggen op programmeren en technisch tekenen', vervolgt hij. Tot vandaag heeft hij veel last van rugpijn. 'Daarmee zal ik moeten leren leven', vreest hij. Maar Marjan is hoopvol. 'We hebben nog een nieuwe afspraak in het pijncentrum.'
Zion geeft weer net als vroeger klimtraining aan jongeren en is vastbesloten op een dag weer zelf te klimmen. Een plan waar zijn kameraden hem volop bij steunen. Collega's van Toni organiseerden een groot benefiet, waarbij Zion in een Ford Mustang – zijn droomauto – mocht meerijden. 'De dag van mijn leven', glundert hij. De opbrengst ging naar de aanpassing van hun woning en een handbike. 'Natuurlijk hadden we dit niet voor ogen, maar we gaan voort', zegt Toni. Of Zion die positieve kijk van zijn ouders heeft? 'Nee hoor, wij hebben die van hem', zegt Marjan met klem. 'Dat hij alles vanaf het begin zo goed heeft opgepakt, geeft ook ons de kracht om optimistisch te blijven.'
Sociaal werker: 'Emotionele opvang centraal'
Na een ernstig ongeval zijn patiënten en hun familie vaak in shock. Op dat moment is de steun van een begripvolle en tegelijk doortastende sociaal werker van onschatbare waarde. 'Bij een heel ernstig trauma roept de spoed ons er altijd bij', vertelt sociaal werker Katrien D'Hose. 'Emotionele opvang staat dan centraal. We wonen het gesprek met de spoedarts bij, zorgen ervoor dat de familie antwoord krijgt op haar vragen, bellen eventueel naasten voor hen op ... Ik ga pas weg als de familie weer een beetje op verhaal is gekomen. Soms is dat pas uren later.' Dankzij een wachtdienst is er ook noodopvang tijdens het weekend.
Ook tijdens het ziekenhuistraject dat erop volgt, kunnen patiënt en hun familie bij de sociaal werker terecht. Zij helpt hen met administratieve zaken en de eventuele zoektocht naar een revalidatiecentrum. 'Ook dan blijft psychosociale opvang de rode draad doorheen ons werk', besluit Katrien.
